Projekt Tczew 1920 – Droga do Niepodległej ma na celu upowszechnienie wśród mieszkańców Tczewa wiedzy nt. tczewskiej drogi do niepodległości, ukazanie nastrojów jakie panowały w mieście, zarówno przed odzyskaniem niepodległości w 1920 roku, w trakcie, jak i po przyłączeniu Pomorza do Polski. Ma również na celu przybliżenie postaci związanych z działalnością na rzecz przyłączenia Tczewa do Polski.
Tczew 1920 – Droga do Niepodległej to projekt Miejskiej Biblioteki Publicznej w Tczewie realizowany we współpracy z Oddziałem Kociewskim Zrzeszenia Kaszubsko – Pomorskiego i Tczewskim Klubem Morsów „Przerębel”. W ramach projektu powstanie wystawa oraz folder.
Wystawę oraz katalog wystawy w wersji cyfrowej można pobrać z poniższych linków:
O projekcie:
Zasadniczym celem zadania jest promocja wiedzy nt. wydarzeń związanych z przyłączeniem Tczewa do Polski w roku 1920 wśród mieszkańców Tczewa oraz uczczenie 100-lecia odrodzenia polskiej państwowości. W szczególności zwrócenie uwagi lokalnej społeczności Tczewa oraz powiatu tczewskiego na specyfikę własnej drogi do odzyskania niepodległości jak i samego jej uzyskiwania przez Tczewian 30 stycznia 1920 r. Pomorze (a więc również Tczew) jako jedne z nielicznych ziem, weszły w skład nowego państwa polskiego, zostały przyłączone do Polski na mocy Traktatu Wersalskiego, zatem w sposób pokojowy. Nie oznaczało to jednak braku problemów, które doskwierały w tamtym okresie Tczewianom i Pomorzanom. Na wystawie znajdą się informacje na temat prześladowania przez Grenzschutz ludności polskiej – w szczególności polskich działaczy niepodległościowych, marginalizowanie polskich organizacji, wywożenie majątku należącego do miejscowych fabryk w głąb państwa niemieckiego.
Równie istotne w projekcie będzie ukazanie postaci, które walczyły dyplomatycznym orężem i tzw. działalnością u podstaw – tworząc polskie związki i organizacje o przyłączenie ziem Tczewa i całego powiatu tczewskiego do Polski a następnie wzięły na siebie odpowiedzialność za budowę polskiego samorządu i administracji na tym terenie. Najbardziej rozpoznawalne z pośród tych osób są jedynie postacie pierwszego komisarycznego burmistrza Władysława Orcholskiego i pierwszego komisarycznego Starosty Maksymiliana Arczyńskiego, znane jednakże jedynie nielicznej grupie mieszkańców, pasjonatów historii. Projekt ma również za zadanie ukazanie jak największej grupie mieszkańców najważniejszych pierwszych polskich społeczników, spółdzielców, działaczy oraz twórców i pracowników administracji.
Wydarzenia w ramach projektu:
Dodatkowym wydarzeniem zaplanowanym w ramach projektu było wydarzenie o charakterze plenerowym 10 listopada 2019 r. (niedziela), godz. 13:00, kąpielisko w Turzu nad jeziorem Damaszka, w trakcie którego tczewskie morsy zorganizowali kąpiel z okazji zbliżającego się 100-lecia powrotu Tczewa do Polski połączoną z promocją wystawy Tczew 1920 – Droga do Niepodległej. Na koniec wszyscy uczestnicy trzymając w dłoniach folder „Tczew 1920 – Droga do Niepodległej” stanęli do wspólnego pamiątkowego zdjęcia. Kąpiel morsów miała także symboliczne znaczenie i nawiązywała do Zaślubin Polski z Morzem z 10 lutego 1920 r., które odbyły się po przyłączeniu Pomorza (w tym Tczewa) do Polski.
Samo Otwarcie wystawy Tczew 1920 – Droga do Niepodległej miało miejsce 14 listopada 2019 r. o godz. 17:30, w Filii nr 3 Miejskiej Biblioteki Publicznej w Tczewie przy ul. Jagiełły 8
Otwarcie wystawy poprzedził wykład dr. Przemysława Ruchlewskiego, autora tekstów na wystawie oraz w folderze wystawy.
Dofinansowano ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Koalicje dla Niepodległej”.
Zdjęcie przewodnie wykorzystane na wystawie i występujące na plakacie pochodzi ze zbiorów Muzeum Niepodległości w Warszawie. Dziękujemy za wyrażenie zgody na jego udostępnienie.
